3 (ξενιτεμένοι) Έλληνες απαντούν σε 7 ερωτήσεις για το εξωτερικό.

Ένα από τα θέματα του δι-εβδομαδιαίου newsletter "Στο Ντουζ", είναι η ζωή ενός (νέου) Έλληνα στο εξωτερικό. Το συγκεκριμένο άρθρο στάλθηκε στους εγγεγραμμένους αναγνώστες τον Σεπτέμβριο του 2018. Εάν θέλεις να παίρνεις κι εσύ το mail του Ντουζ (ουσιαστικά το Φοιτηtips, 5 χρόνια μεγαλύτερο) δύο φορές τον μήνα κατευθείαν στο inbox σου μπορείς να εγγραφείς κάνοντας κλικ εδώ.

Μέσα από την επικοινωνία μας, έχω πάρει χαμπάρι ότι ένα από τα top θέματα για τα οποία θέλετε να συζητήσουμε είναι το "πως φεύγω από την Ελλάδα για να δουλέψω/σπουδάσω στο εξωτερικό".

Ευκαιρία, λοιπόν, να ρωτήσω για το θέμα αυτούς που ξέρουν καλύτερα: τρεις φίλους μου, από διαφορετικά μέρη στην Ελλάδα και εντελώς διαφορετικά background, που ζούν και δουλεύουν στο εξωτερικό.

Οι φίλοι αυτοί είναι η Χαρούλα, η Μαρία και ο Αντώνης.

Και για οποιαδήποτε περαιτέρω πληροφορία ή εμβάθυνση, περιμένω τις δικές σας έξτρα ερωτήσεις και θα τις προωθήσω.

Ας δούμε, λοιπόν, τι έχουν να πουν αυτοί οι τρεις νέοι Έλληνες, που έκαναν το βήμα να φύγουν.

1. Που βρίσκεσαι σήμερα (και που αλλού ήσουν πριν), πόσα χρόνια λείπεις και τι κάνεις εκεί που βρίσκεσαι;

Χαρούλα: Έχουν περάσει τρία χρόνια από τότε που έφυγα από την Ελλάδα και μετακόμισα στην Αγγλία, συγκεκριμένα στο Λονδίνο. Μόλις τελείωσα το μεταπτυχιακό μου και ταυτόχρονα εργάζομαι σε μια εταιρεία πάνω στο marketing.

Μαρία: Έφυγα από την Αθήνα πριν 3 χρόνια. Τα 2 πρώτα χρόνια βρισκόμουν στο Δουβλίνο και τον τελευταίο 1 χρόνο ζω και εργάζομαι στο Λονδίνο.

Αντώνης: Σήμερα βρίσκομαι στο Βερολίνο, έκτη χρονιά συνεχόμενα εκτός Ελλάδας. Έχοντας ζήσει από θερμές μεσογειακές χώρες όπως την Ελλαδα και τη Κύπρο μέχρι και Φινλανδια, Ρωσια και άλλες χώρες στο ενδιάμεσο, τα τελευταία 5 χρόνια είμαι εγκατεστημένος στη Γερμανία. Τα πρώτα χρόνια τα πέρασα στο Ντύσσελντορφ και τα τελευταία τρία στο Βερολίνο. Ασχολούμαι επαγγελματικά με το μάρκετινγκ και τη διαφήμιση και έχω εργαστεί σε αρκετές εταιρείες. Αυτή τη στιγμή δουλεύω σε μια τραπεζα, έχοντας καθημερινή επικοινωνία με ανθρώπους από κάθε άκρη της γης.

2. Γιατί αποφάσισες να φύγεις από την Ελλάδα;

Χαρούλα: Επειδή ήθελα να εξερευνήσω τι άλλο υπάρχει στον κόσμο, έξω από τα γνωστά και συνηθισμένα που ήξερα στην Ελλάδα. Με πρόφαση το μεταπτυχιακό μου, βέβαια, πήγα Αγγλία για να ζήσω κάτι καινούριο.

Μαρία: Γιατί ήθελα να δουλέψω σε μια μεγάλη τεχνολογική εταιρεία, να ζήσω νέες εμπειρίες, να ταξιδέψω και για να μην είμαι περιορισμένη οικονομικά.

Αντώνης: Κάποιες φορές οι αποφάσεις είναι που σε βρίσκουν, και όχι εσύ αυτές. Εκείνη τη περίοδο, εργαζόμουν επίσης ως σύμβουλος επιχειρήσεων σε έναν αρκετά μεγάλο όμιλο εταιρειών στην Ελλάδα και αυτό έκανε την απόφαση ακόμη πιο δύσκολη - αλλά προέκυψε μια θέση σε μια εταιρία στον κλάδο του τουρισμού και τον Ιούνιο του 2013 άνοιγα τη πόρτα του νέου μου σπιτιού στο Ντίσελντορφ.

3. Τι είναι το πιο σημαντικό που σου προσφέρει το εξωτερικό;

Χαρούλα: Θα έλεγα οι ευκαιρίες να δοκιμάσω τις δυνατότητες μου, να τις διευρύνω και να εξελιχθώ σαν άτομο, σε όλους τους τομείς της ζωής μου, από καριέρα μέχρι κουλτούρα και διαπροσωπικές σχέσεις. Πέραν του ότι στο Λονδίνο κάθε μέρα είναι καινούρια μέρα και πάντα υπάρχει κάτι για όλα τα γούστα, είναι και το γεγονός ότι νιώθεις πως υπάρχει ο “χώρος” (και το χρήμα) να πειραματιστείς και να δοκιμάσεις καθετί που ικανοποιεί τις φιλοδοξίες σου.

Μαρία: Το ότι δεν περιτριγυρίζομαι με μιζέρια, περιορισμούς και εμφανή αναξιοκρατία. Δουλεύω πολύ, αλλά αμείβομαι. Νιώθω ότι υπάρχει ένα δούναι και λαβείν με την χώρα στην οποία βρίσκομαι. Με έχει γεμίσει εμπειρίες και με έχει κάνει καλύτερη ως άνθρωπο. Πολλές φορές λένε ότι οι Έλληνες του εξωτερικού έφυγαν και κάνουν φανταστική ζωή, χωρίς καμία δυσκολία. Η αλήθεια είναι ότι το να φύγεις και να επιβιώσεις σε ένα περιβάλλον που δεν έχεις κανένα reference οικειότητας είναι πολύ πιο δύσκολο από το να μείνεις στα ίδια. Επαναπροσδιορίζεις ποιος είσαι και τι κάνεις από την αρχή. Θέλει προσαρμοστικότητα, επιμονή και προσπάθεια κι αυτό σε κάνει καλύτερο.

Αντώνης: Αυτο που σου προσφέρει είναι η εμπειρία του “διαφορετικού” σε πολλά που έχεις συνηθίσει. Σίγουρα, σε σχέση με την Ελλάδα, πράγματα όπως η εργασιακή ασφάλεια, η υγείας και επαγγελματική εξέλιξη, είναι καλύτερα - αλλά κανένα από αυτά από μόνο του δεν είναι τόσο σημαντικό που να διαφέρει σε τεράστιο βαθμό η ζωή από την Ελλάδα.

4. Ποιες δυσκολίες αντιμετώπισες - και πώς τις ξεπέρασες;

Χαρούλα: Χμμ, δυσκολίες… επειδή όταν ήρθα στο Λονδίνο δεν ήξερα απολύτως κανέναν, ήταν δύσκολο να μάθω βασικά πράγματα για το πώς να κάνω τα χαρτιά μου για κάτοικος Λονδίνου, πώς να βρω σπίτι χωρίς references και άλλα τέτοια διαδικαστικά. Σε αυτό το κομμάτι, οι Άγγλοι είναι ακριβώς σαν τους Έλληνες και ο ΟΑΕΔ τους (jobcentre) είναι τραγικά ίδιος με τον δικό μας. Όλα αυτά τα γραφειοκρατικά ήταν ένας εφιάλτης Καφκικών επιπέδων και ήταν αρκετά μεγάλη πηγή αγανάκτησης. Πέραν αυτού, ήταν και εξακολουθεί να είναι, δύσκολο να κάνεις φιλίες αφενός λόγω αποστάσεων που κάνουν τις συναντήσεις… mission impossible, αφετέρου επειδή δύσκολα θα επενδύσει κανείς σε μια νέα γνωριμία, χωρίς να γνωρίζει αν ο χρόνος, ο κόπος και το χρήμα που θα ρίξεις θα αποδώσει.

Μαρία: Τα γραφειοκρατικά στην αρχή είναι συνήθως δύσκολα (να ανοίξεις λογαριασμό, να πάρεις social security number). Με λίγη υπομονή και τη σωστή ερώτηση στο local “Greeks in [x=πόλη που βρίσκεσαι]” group στο Facebook, τα λύνεις. Επίσης, το να βρω σπίτι και να μπορέσω να ανταπεξέλθω σε ενοίκια και προκαταβολές σε τιμές πολύ πιο πάνω από αυτό που είχα συνηθίσει στην Ελλάδα. Ένα καλό πλάνο για τους 6 πρώτους μήνες βοηθάει πριν φύγεις. Επίσης η αλλαγή από Ελληνικά σε Αγγλικά σε business περιβάλλον, ειδικότερα όταν έπρεπε να ξεκινήσω από την 1η μου εβδομάδα στο γραφείο να κάνω παρουσιάσεις, να μιλάω σε πελάτες που πολλές φορές είχαν Ιρλανδική προφορά κ.λπ. Έκανα πολύ καλή προετοιμασία στο σπίτι και πολλές φορές σημείωνα λέξεις που δεν γνώριζα, και πρόσεχα την ορθογραφία μου στα emails (apps όπως το Gramarly βοηθάνε). Μετά από 6 μήνες ένιωθα πολύ πιο άνετα.

Αντώνης: Όπως σε μια προσωπική σχέση, όπου ξεπερνάς τη κάθε δυσκολία μαζί με τον/την σύντροφό σου και μαθαίνουν και τα δύο άτομα απ αυτές, έτσι και στη νεα σου χώρα θα μάθεις από αυτή και ο κοινωνικός σου περίγυρος θα μάθει απο εσένα. Σε κάθε περίπτωση, θα συμβούλευα κάθε αναγνώστη να μην δει τις δυσκολίες σαν εμπόδιο, αλλα σαν κίνητρο για να τις αντιμετωπίσει και να γνωρίσει κάτι καινούριο. Ετσι και αλλιώς όπως λέει ένα ρητό, “όταν η συνέχεια γίνεται ζόρικη, οι ζόρικοι συνεχίζουν”.

5. Πώς είναι η αγορά εργασίας για ανθρώπους από την Ελλάδα στην χώρα/πόλη που μένεις;

Χαρούλα: Γενικά το Λονδίνο είναι πολύ κουλ πόλη. Είναι από τις πόλεις που συχνά τις κράζουν επειδή δεν υπάρχει το «ενδιαφέρον για τον συνάνθρωπο» όμως σε μια πόλη 8+ εκατομμυρίων είναι φυσιολογικό να χάνεται κάπου η αίσθηση του ‘χωριού’. Το πιο όμορφο που προκύπτει από αυτό το γεγονός, είναι πως δεν υπάρχει ιδιαίτερα ρατσισμός ή κουτσομπολιό. Δε πρόκειται να σε δείξει κανείς με το δάχτυλο, όποιος και να σαι, όπως και να ‘σαι. Προσωπικά δεν αντιμετώπισα καμιά είδους περίεργη συμπεριφορά, ούτε πριν ούτε μετά το Brexit. Από τη στιγμή που μιλάει κανείς αγγλικά σε ικανοποιητικό επίπεδο και κάνει σωστά τη δουλειά του, το χαρτί ‘ξένος’ δε μπορεί να σου το παίξει κανείς. Βέβαια, πάντα υπάρχουν και οι εξαιρέσεις, αλλά ως τώρα πρέπει να ήμουν πολύ τυχερή.

Μαρία: Αρκετοί δουλεύουν σε εταιρείες (tech, business, economics, μηχανικοί κλπ.) Υπάρχουν πολλοί επίσης που δουλεύουν στον χώρο της εστίασης ή είναι ιδιωτικοί υπάλληλοι σε εμπορικά καταστήματα.

Αντώνης: Το τελευταίο καιρό διαβάζω αρκετά άρθρα σχετικά με το brain drain και την συνεχόμενη αύξηση της ανεργίας στην Ελλάδα. Όμως από τη προσωπική μου άποψη έχοντας ζήσει σε αρκετές χώρες για μεγάλο χρονικό διάστημα, μπορώ να πω οτι δεν υπάρχει κάποια όαση έξω από την Ελλάδα. Σε κάθε περίπτωση, θα πρέπει να δώσεις τη μάχη σου και σίγουρα να αγωνιστείς για να κατακτήσεις αυτά που επιθυμείς είτε εντός η εκτός Ελλάδος. Προσωπικά πιστεύω ότι η ζωή έχει χώρο για τον κάθε ένα από εμάς και η αγοράς εργασίας δεν είναι πρόσφορο έδαφος από μόνη της σε κανέναν - αλλά το κάθε ένα άτομο την κάνει πρόσφορη για αυτόν μέσω των προσωπικών και επαγγελματικών του ικανοτήτων.

6. Τι ΔΕΝ έχει το εξωτερικό που το έχει όμως η Ελλάδα;

Χαρούλα: Έτσι πρόχειρα: καλό φαγητό και φτηνό φαγητό, λιακάδα, εύκολο πάρκιν, τους φίλους μου, την οικογένεια μου! Σοβαρά, το πιο σημαντικό είναι η άνεση που σου δίνει η κοινή λογική ενός λαού την οποία μοιράζεστε όλοι (όσο κακή ή παράλογη και να είναι αυτή). Αυτή η κοινή λογική, ο κοινός τρόπος σκέψης αν θέλεις, κάνει τα πάντα πιο εύκολα στο κεφάλι σου επειδή δεν έχεις να ανησυχείς. Ίσως και αυτό να είναι το πιο σημαντικό κομμάτι, στο εξωτερικό ο κόσμος συνέχεια ανησυχεί, πράγμα που σε αναγκάζει να γίνεις παρτάκιας γιατί αλλιώς δεν επιβιώνεις. Στην Ελλάδα, ο κόσμος είναι πιο χαλαρός και δεν υπάρχει τόση καθημερινή ανησυχία επειδή ακόμα και αν κάτι πάει στραβά, κάποιος θα βρεθεί να σε βοηθήσει. Τουλάχιστον στην Αγγλία, δεν ήταν αυτή η εμπειρία μου ως τώρα.

Μαρία: (Μιλώντας για Αγγλία) Τον κυριακάτικο 3-ωρο καφέ με τους φίλους μου, τους φίλους μου τους ίδιους, ήλιο, θάλασσα, νυχτερινή ζωή, freddo (μη γελάτε, είναι από τα πρώτα πράγματα που σου λείπουν) καλό και φθηνό φαγητό, φρούτα και λαχανικά με γεύση, την οικειότητα του να είσαι σε περιβάλλον εργασίας που όλοι μιλάνε ελληνικά, γιατρούς τους οποίους μπορείς να εμπιστευτείς και προληπτική ιατρική που δεν κοστίζει μια περιουσία, καλά κομμωτήρια (πάλι μη γελάτε), δωρεάν υποχρεωτική εκπαίδευση, τη δυνατότητα να κάνεις ουσιαστικές συζητήσεις για τη ζωή και την πολιτική με τους γύρω σου, τη δυνατότητα να “πεταχτείς” να δεις τους δικούς σου, ειδικά όταν υπάρχει ανάγκη.

Αντώνης: Αναλόγως την ημέρα ή την χρονική στιγμή, κάποιες φορές σου λείπει η μητέρα σου, κάποιες άλλες ο πατέρας σου ή ο αδερφός σου. Αλλες φορές το ότι δεν εχεις τον ήλιο και τη θάλασσα κοντά σου. Κάποιες άλλες φορές που δεν εχεις τους παιδικούς σου φιλους και άλλες - αρκετά συχνά - που δεν εχεις το σουβλακι (πιτα γύρο) που θα το τρώγες και για πρωινό με γάλα :)

7. Τι θα έκανες διαφορετικά αν ήσουν ξανά στο σημείο πριν φύγεις;

Χαρούλα: Θα μου έλεγα να μη φοβάμαι. Θα είχα φύγει νωρίτερα. Θα είχα πιο πολύ τσαγανό και πιο πολλή αυτοπεποίθηση ότι μπορώ να τα καταφέρω. Θα ταξίδευα περισσότερο πριν κατασταλάξω στην Αγγλία ως τόπο διαμονής.

Μαρία: Θα σκεφτόμουν ίσως λίγο περισσότερο την επιλογή της πόλης πιο πολύ από την επιλογή της θέσης εργασίας. Μακροπρόθεσμα είδα ότι η αγορά εργασίας είναι μεγάλη και υπάρχουν ευκαιρίες (δεν την έχουμε την αίσθηση αυτή στην Ελλάδα) αλλά η ποιότητα ζωής που έχεις σε μια πόλη παίζει μεγαλύτερο ρόλο.

Αντώνης: Σήμερα, ύστερα από αρκετά χρονια στο εξωτερικό, θα έκανα ακριβώς τα ίδια πράγματα. Απλώς, έχοντας τη γνώση αυτών των ετών, θα μπορούσα να συμβούλευα και άλλους ανθρώπους που θα επιθυμούσαν να μετεγκατασταθούν σε κάποια χώρα εκτός της Ελλαδος. Γιατί, εν τέλει, η ζωή είναι δημιουργία στιγμών και αναμνήσεων και πρέπει να δημιουργούμε τις καλύτερες.